راهنمای خرید مادربرد گیمینگ؛ هرآنچه که قبل از خرید باید بدانید

برای خرید مادربرد گیمینگ به چه عواملی باید توجه کنیم؟ آیا مادربرد گیمینگ تفاوتی با مادربردهای عادی دارد؟ این ها سوالاتی هستند که در این مقاله پاسخ خواهیم داد. اگر به دنبال تجربه لذت بخش بازی ها هستید، باید یک مادربرد گیمینگ متناسب با سخت افزارتان تهیه کنید. مادربرد گیمینگ، قطعه‌ای ضروری برای سیستم‌های گیمینگ است که عملکرد کلی سیستم را بهبود می‌بخشد. چرا برای بازی ها باید از مادربرد گیمینگ استفاده کنیم؟ مادربرد گیمینگ، ویژگی‌هایی دارد که آن را از مادربردهای معمولی متمایز می‌کند؛ از جمله سوکت پردازنده قدرتمندتر، پشتیبانی از حافظه رم سریع‌تر، پشتیبانی از کارت گرافیک قدرتمندتر، پشتیبانی از فناوری‌های اورکلاکینگ و غیره.

شاید از خودتان بپرسید آیا مادربرد گیمینگ برای همه ضروری است؟ خیر، مادربرد گیمینگ برای همه ضروری نیست. اگر به دنبال تجربه لذت بخش بازی ها با گرافیک و سرعت بالا هستید، باید یک مادربرد گیمینگ تهیه کنید. اما اگر به دنبال یک سیستم گیمینگ مقرون به صرفه هستید، می‌توانید از یک مادربرد معمولی استفاده کنید.

برای آشنایی بیشتر و کامل‌تر با مادربردها، می‌توانید مقاله “راهنمای جامع خرید مادربرد” را مطالعه کنید.

آشنایی با انواع مادربردهای گیمینگ در بازار

انواع مادربردهای گیمینگ در بازار چیست؟ مادربردهای گیمینگ در انواع مختلفی عرضه می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها، کاربرد، مزایا و معایب خاص خود را دارند. در ادامه به بررسی انواع مادربردهای گیمینگ می‌پردازیم.

🔴 پیشنهاد خرید: لپ تاپ گیمینگ ایسوس با گارانتی اصلی

مادربردهای ATX: مادربردهای ATX رایج‌ترین نوع مادربردهای گیمینگ هستند. این مادربردها از اندازه استانداردی برخوردار هستند و فضای کافی برای نصب تمام اجزای ضروری یک سیستم گیمینگ را دارند. مادربردهای ATX معمولاً از ویژگی‌های گیمینگ مختلفی مانند اورکلاکینگ، نورپردازی RGB و پشتیبانی از کارت‌های گرافیک چندگانه برخوردار هستند.

مزایا:

فضای کافی برای ارتقا
پشتیبانی از ویژگی‌های گیمینگ
تنوع بالای محصولات

معایب:

اندازه بزرگ
قیمت نسبتاً بالا

مادربردهای mini-ITX: مادربردهای mini-ITX کوچک‌ترین نوع مادربردهای گیمینگ هستند. این مادربردها برای سیستم‌های گیمینگ کوچک و جمع‌وجور مناسب هستند. مادربردهای mini-ITX معمولاً از ویژگی‌های گیمینگ کمتری نسبت به مادربردهای ATX برخوردار هستند، اما همچنان می‌توانند برای اجرای بازی‌های جدید با تنظیمات متوسط مناسب باشند.

مزایا:

اندازه کوچک و جمع‌وجور
قیمت نسبتاً پایین

معایب:

فضای محدود برای ارتقا
پشتیبانی محدود از ویژگی‌های گیمینگ

مادربردهای micro-ATX: مادربردهای micro-ATX اندازه‌ای بین مادربردهای ATX و mini-ITX دارند. این مادربردها برای سیستم‌های گیمینگ متوسط مناسب هستند. مادربردهای micro-ATX معمولاً از ویژگی‌های گیمینگ بیشتری نسبت به مادربردهای mini-ITX برخوردار هستند، اما همچنان از اندازه کوچک‌تری نسبت به مادربردهای ATX برخوردار هستند.

مزایا:

اندازه متوسط
پشتیبانی از ویژگی‌های گیمینگ

معایب:

فضای محدودتر نسبت به مادربردهای ATX

در ادامه این سه نوع مادربرد گیمینگ را در قالب یک جدول با یکدیگر مقایسه می‌کنیم تا تفاوت آنها را به خوبی بشناسید.

ویژگی	مادربرد ATX	مادربرد mini-ITX	مادربرد micro-ATX
اندازه	بزرگ	کوچک	متوسط
فضای ارتقا	زیاد	محدود	متوسط
قابلیت اورکلاکینگ	خوب	متوسط	متوسط
امکانات خنک‌کننده	خوب	متوسط	خوب
امکانات اتصال	متنوع	متوسط	متنوع
قیمت	متوسط	پایین	متوسط

عوامل مهم در خرید مادربرد گیمینگ

عوامل مهم در خرید مادربرد گیمینگ چیست؟ در هنگام خرید مادربرد گیمینگ، باید به عوامل مختلفی توجه داشته باشید. در ادامه، به بررسی مهم‌ترین این عوامل می‌پردازیم.

نوع سوکت پردازنده و چیپست

سوکت پردازنده، محل اتصال پردازنده به مادربرد است. سوکت‌های پردازنده در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام با پردازنده‌های خاصی سازگار هستند. گیمرها باید از سوکت‌های پردازنده‌ای استفاده کنند که از پردازنده‌های قدرتمند و جدید پشتیبانی کنند. در حال حاضر، رایج‌ترین سوکت‌های پردازنده برای گیمینگ عبارتند از:

LGA1700: این سوکت برای پردازنده‌های نسل 13 اینتل طراحی شده است.
LGA1200: این سوکت برای پردازنده‌های نسل 12 اینتل طراحی شده است.
AM5: این سوکت برای پردازنده‌های نسل بعدی AMD طراحی شده است.

سوکت‌های جدیدتر معمولاً از پردازنده‌های قدرتمندتر و جدیدتری پشتیبانی می‌کنند که می‌توانند عملکرد گیمینگ را بهبود بخشند. همچنین ممکن است از ویژگی‌های جدیدی مانند اورکلاکینگ پشتیبانی کنند که می‌توانند عملکرد گیمینگ را بیشتر بهبود بخشند.

🔴 پیشنهاد مطالعه: راهنمای خرید لپ تاپ برای سال 1403

چیپست، قطعه‌ای الکترونیکی است که عملکرد مادربرد را کنترل می‌کند. چیپست‌ها در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام با مادربردهای خاصی سازگار هستند. گیمرها باید از چیپست‌های مادربردی استفاده کنند که از پردازنده‌های قدرتمند و جدید پشتیبانی کنند. در حال حاضر، رایج‌ترین چیپست‌های مادربرد برای گیمینگ عبارتند از:

Z690: این چیپست برای مادربردهای ATX و micro-ATX گیمینگ بالارده طراحی شده است.
B660: این چیپست برای مادربردهای ATX، micro-ATX و mini-ITX گیمینگ متوسط طراحی شده است.
H670: این چیپست برای مادربردهای ATX، micro-ATX و mini-ITX گیمینگ اقتصادی طراحی شده است.

فرم فاکتور مادربرد

فرم فاکتور مادربرد، اندازه و شکل مادربرد را تعیین می‌کند. فرم فاکتورهای مادربرد در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. فرم فاکتور مادربرد باید با فضای داخلی کیس شما سازگار باشد. گیمرها باید از فرم فاکتورهای مادربردی استفاده کنند که از ویژگی‌های گیمینگ پشتیبانی کنند. این ویژگی‌ها عبارتند از:

پشتیبانی از پردازنده‌های قدرتمند: مادربرد باید از پردازنده‌های قدرتمندی پشتیبانی کند که بتوانند بازی‌ها را با گرافیک و سرعت بالا اجرا کنند.
پشتیبانی از حافظه رم سریع: مادربرد باید از حافظه رم سریعی پشتیبانی کند که بتواند بازی‌ها را سریع‌تر لود کند.
پشتیبانی از کارت گرافیک قدرتمند: مادربرد باید از کارت گرافیک قدرتمندی پشتیبانی کند که بتواند بازی‌ها را با گرافیک بالا اجرا کند.
پشتیبانی از اورکلاکینگ: اورکلاکینگ، فرآیندی است که با آن می‌توان سرعت پردازنده و حافظه رم را افزایش داد. این امر، می‌تواند عملکرد کلی سیستم را بهبود بخشد.

رایج‌ترین فرم فاکتورهای مادربرد برای گیمینگ عبارتند از:

ATX: مادربردهای ATX رایج‌ترین نوع مادربردهای گیمینگ هستند. این مادربردها از اندازه استانداردی برخوردار هستند و فضای کافی برای نصب تمام اجزای ضروری یک سیستم گیمینگ را دارند.
micro-ATX: مادربردهای micro-ATX اندازه‌ای بین مادربردهای ATX و mini-ITX دارند. این مادربردها برای سیستم‌های گیمینگ متوسط مناسب هستند.
mini-ITX: مادربردهای mini-ITX کوچک‌ترین نوع مادربردهای گیمینگ هستند. این مادربردها برای سیستم‌های گیمینگ کوچک و جمع‌وجور مناسب هستند.

انتخاب فرم فاکتور مادربرد مناسب به نیازها و بودجه شما بستگی دارد. اگر به دنبال یک سیستم گیمینگ قدرتمند با بودجه متوسط هستید، یک مادربرد ATX یا micro-ATX گزینه‌های خوبی هستند. اگر به دنبال یک سیستم گیمینگ کوچک و جمع‌وجور با بودجه محدود هستید، یک مادربرد mini-ITX گزینه مناسبی است.

تعداد اسلات‌های رم

اسلات‌های رم، محل اتصال ماژول‌های حافظه رم به مادربرد هستند. تعداد و انواع اسلات‌های رم مادربرد، تأثیر زیادی بر عملکرد سیستم گیمینگ دارد. تعداد اسلات‌های رم مادربرد، تعیین می‌کند که شما می‌توانید چند ماژول رم را به آن متصل کنید. تعداد اسلات‌های رم، باید متناسب با نیاز شما باشد. اگر قصد دارید از رم‌های با ظرفیت بالا استفاده کنید، باید مادربردی با تعداد اسلات‌های رم کافی انتخاب کنید.

انواع اسلات‌های رم مادربرد، تعیین می‌کند که شما می‌توانید چه نوع ماژول رم را به آن متصل کنید. با استفاده از اسلات‌های رم بیشتر، می‌توانید از رم‌های با ظرفیت بالا استفاده کنید که می‌تواند عملکرد سیستم گیمینگ را بهبود بخشد. رایج‌ترین انواع اسلات‌های رم مادربرد عبارتند از:

DDR4: این نوع اسلات‌ها، برای ماژول‌های حافظه رم DDR4 طراحی شده‌اند. DDR4، جدیدترین استاندارد حافظه رم است و سرعت و ظرفیت بیشتری نسبت به DDR3 دارد.
DDR3: این نوع اسلات‌ها، برای ماژول‌های حافظه رم DDR3 طراحی شده‌اند. DDR3، استاندارد قبلی حافظه رم است و سرعت و ظرفیت کمتری نسبت به DDR4 دارد.

تعداد و نوع اسلات‌های کارت گرافیک

اسلات‌های کارت گرافیک، محل اتصال کارت گرافیک به مادربرد هستند. تعداد و نوع اسلات‌های کارت گرافیک مادربرد، تأثیر زیادی بر عملکرد سیستم گیمینگ دارد. تعداد اسلات‌های کارت گرافیک مادربرد، تعیین می‌کند که شما می‌توانید چند کارت گرافیک را به آن متصل کنید. تعداد و نوع اسلات‌های کارت گرافیک مادربرد باید متناسب با نیاز شما باشد. اگر قصد دارید از کارت گرافیک‌های قدرتمند استفاده کنید، باید مادربردی با اسلات‌های کارت گرافیک PCIe x16 کافی انتخاب کنید.

🔴 پیشنهاد خرید: قیمت کارت گرافیک ایسوس

انواع اسلات‌های کارت گرافیک مادربرد، تعیین می‌کند که شما می‌توانید چه نوع کارت گرافیکی را به آن متصل کنید. رایج‌ترین انواع اسلات‌های کارت گرافیک مادربرد عبارتند از:

PCIe x16: این نوع اسلات‌ها، برای کارت گرافیک‌های قدرتمند طراحی شده‌اند.
PCIe x8: این نوع اسلات‌ها، برای کارت گرافیک‌های متوسط طراحی شده‌اند.
PCIe x4: این نوع اسلات‌ها، برای کارت گرافیک‌های ضعیف طراحی شده‌اند.

برای گیمرها، توصیه می‌شود از مادربردهایی استفاده کنند که دارای حداقل یک اسلات PCIe x16 باشند. اگر قصد دارید از کارت گرافیک‌های قدرتمند استفاده کنید، باید مادربردی با دو یا چند اسلات PCIe x16 انتخاب کنید. اگر قصد دارید از کارت گرافیک‌های دوگانه یا سه‌گانه استفاده کنید، باید مادربردی با سه اسلات PCIe x16 یا بیشتر انتخاب کنید.

پورت های توسعه مادربرد PCIe

پورت‌های توسعه مادربرد PCIe، محل اتصال دستگاه‌های جانبی مختلف به مادربرد هستند. پورت‌های توسعه PCIe در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. انواع پورت‌های توسعه PCIe عبارتند از:

PCIe x16: این نوع پورت‌ها، برای کارت گرافیک‌های قدرتمند طراحی شده‌اند.
PCIe x8: این نوع پورت‌ها، برای کارت گرافیک‌های متوسط طراحی شده‌اند.
PCIe x4: این نوع پورت‌ها، برای کارت گرافیک‌های ضعیف طراحی شده‌اند.
PCIe x1: این نوع پورت‌ها، برای دستگاه‌های جانبی کم‌مصرف مانند کارت‌های صدا، کارت‌های شبکه و غیره طراحی شده‌اند.

پورت های توسعه مادربرد PCIe به شما امکان می‌دهند دستگاه‌های جانبی مختلف مانند کارت صدا، کارت گرافیک اضافی، کارت شبکه بی‌سیم و غیره را به سیستم خود اضافه کنید. تعداد و نوع پورت‌های توسعه مادربرد باید متناسب با نیاز شما باشد.

برای گیمرها، توصیه می‌شود از مادربردهایی استفاده کنند که دارای تعداد کافی پورت توسعه PCIe باشند. حداقل یک پورت PCIe x16 برای اتصال کارت گرافیک ضروری است. همچنین، اگر قصد دارید از کارت‌های صدا، کارت‌های شبکه بی‌سیم یا سایر دستگاه‌های جانبی استفاده کنید، باید مادربردی با پورت‌های توسعه PCIe کافی انتخاب کنید.

پورت‌های توسعه PCIe، قطعات مهمی در مادربرد هستند که امکان اتصال دستگاه‌های جانبی مختلف را فراهم می‌کنند. پورت‌های توسعه PCIe برای گیمرها مزایای زیادی دارند و می‌توانند تجربه گیمینگ را بهبود بخشند.

بدنبال اورکلاک کردن هستید؟ پس حواستان به این نکات باشد

اورکلاک کردن، فرآیندی است که با آن می‌توان سرعت پردازنده، حافظه رم یا کارت گرافیک را افزایش داد. اورکلاک کردن می‌تواند عملکرد سیستم را بهبود بخشد، اما انجام آن می‌تواند خطرناک باشد. اگر اورکلاک کردن به درستی انجام نشود، می‌تواند باعث آسیب رساندن به قطعات سخت‌افزاری شود.

مهمترین نکات اورکلاک کردن سخت افزار که مربوط به توانایی مادربرد می‌شود، عبارتند از:

چیپست مادربرد: چیپست مادربرد، قطعه‌ای الکترونیکی است که عملکرد مادربرد را کنترل می‌کند. چیپست‌های مختلف، قابلیت‌های اورکلاک کردن متفاوتی دارند. برای اورکلاک کردن، باید از مادربردی استفاده کنید که از چیپست پشتیبانی کند.
سوکت پردازنده: سوکت پردازنده، محل اتصال پردازنده به مادربرد است. سوکت‌های مختلف، پردازنده‌های مختلفی را پشتیبانی می‌کنند. برای اورکلاک کردن، باید از مادربردی استفاده کنید که از سوکت پردازنده پشتیبانی کند.
ماژول‌های حافظه رم: ماژول‌های حافظه رم، محل اتصال حافظه رم به مادربرد هستند. ماژول‌های حافظه رم مختلف، سرعت‌های مختلفی را پشتیبانی می‌کنند. برای اورکلاک کردن حافظه رم، باید از ماژول‌های حافظه رم استفاده کنید که از سرعت‌های اورکلاک پشتیبانی می‌کنند.
تنظیمات BIOS: بایوس، نرم‌افزاری است که تنظیمات مادربرد را کنترل می‌کند. برای اورکلاک کردن، باید از BIOS مادربرد استفاده کنید.

مادربردهای گیمینگ به طور کلی در دو دسته H و Z تقسیم می‌شوند. مادربردهای سری H از قابلیت اورکلاک کردن پشتیبانی نمی‌کنند. مادربردهای سری Z از قابلیت اورکلاک کردن پشتیبانی می‌کنند.

برای اورکلاک کردن، باید از مادربردی استفاده کنید که از سری Z باشد. مادربردهای سری Z دارای ویژگی‌های مختلفی هستند که اورکلاک کردن را آسان‌تر می‌کنند. این ویژگی‌ها عبارتند از:

سوکت پردازنده با قابلیت اورکلاک کردن: سوکت پردازنده مادربردهای سری Z از پردازنده‌های با قابلیت اورکلاک کردن پشتیبانی می‌کنند.
چیپست با قابلیت اورکلاک کردن: چیپست مادربردهای سری Z از اورکلاک کردن پردازنده و حافظه رم پشتیبانی می‌کند.
تنظیمات BIOS پیشرفته: BIOS مادربردهای سری Z دارای تنظیمات پیشرفته‌ای هستند که اورکلاک کردن را آسان‌تر می‌کنند.

قبل از شروع اورکلاک کردن، باید نکات ایمنی زیر را رعایت کنید:

از مادربرد، پردازنده و حافظه رم باکیفیت استفاده کنید. استفاده از قطعات سخت‌افزاری باکیفیت، خطر آسیب دیدن قطعات را کاهش می‌دهد.
قبل از شروع اورکلاک کردن، از سلامت قطعات سخت‌افزاری خود مطمئن شوید. برای این کار، می‌توانید از نرم‌افزارهای تست سخت‌افزار استفاده کنید.
از ابزارهای اورکلاک کردن مناسب استفاده کنید. ابزارهای اورکلاک کردن مناسب، می‌توانند به شما کمک کنند تا اورکلاک کردن را با خیال راحت انجام دهید.
به آرامی و تدریجی اورکلاک کردن را انجام دهید. افزایش سرعت پردازنده یا حافظه رم به مقدار زیاد، می‌تواند باعث آسیب دیدن قطعات شود.
پس از هر بار اورکلاک کردن، سیستم خود را تست کنید. تست سیستم پس از هر بار اورکلاک کردن، می‌تواند به شما کمک کند تا از سالم بودن سیستم خود مطمئن شوید.

توصیه‌های مهم برای گیمرهایی که به دنبال مادربرد گیمینگ هستند

در هنگام خرید مادربرد گیمینگ، توصیه‌های زیر را نیز در نظر داشته باشید:

اگر قصد دارید از پردازنده‌های نسل 12 اینتل یا پردازنده‌های Ryzen 7000 AMD استفاده کنید، حتماً مادربردی را انتخاب کنید که از سوکت پردازنده مناسب پشتیبانی کند.
اگر قصد دارید از کارت گرافیک‌های جدید با رابط PCIe 5.0 استفاده کنید، حتماً مادربردی را انتخاب کنید که از این رابط پشتیبانی کند.
اگر قصد دارید از حافظه رم DDR5 استفاده کنید، حتماً مادربردی را انتخاب کنید که از این نوع حافظه پشتیبانی کند.
اگر قصد دارید از چندین هارد درایو یا SSD استفاده کنید، حتماً مادربردی را انتخاب کنید که تعداد کافی سوکت SATA داشته باشد.
اگر قصد دارید از چندین کارت گرافیک استفاده کنید، حتماً مادربردی را انتخاب کنید که از اسلات‌های کارت گرافیک PCIe x16 کافی پشتیبانی کند.

همچنین مادربردهای گیمینگ، به طور مداوم با فناوری‌های جدید به روز می‌شوند. برخی از آخرین فناوری‌های موجود در مادربردهای گیمینگ عبارتند از:

رابط PCIe 5.0: رابط PCIe 5.0، جدیدترین نسخه از رابط PCIe است که سرعت انتقال داده‌های بیشتری نسبت به رابط PCIe 4.0 دارد. استفاده از مادربردی با پشتیبانی از رابط PCIe 5.0، می‌تواند عملکرد کارت گرافیک شما را بهبود بخشد.
حافظه رم DDR5: حافظه رم DDR5، جدیدترین نسخه از حافظه رم است که سرعت انتقال داده‌های بیشتری نسبت به حافظه رم DDR4 دارد. استفاده از مادربردی با پشتیبانی از حافظه رم DDR5، می‌تواند عملکرد سیستم گیمینگ شما را بهبود بخشد.
فناوری‌های اورکلاکینگ پیشرفته: مادربردهای گیمینگ، معمولاً از فناوری‌های اورکلاکینگ پیشرفته‌ای پشتیبانی می‌کنند که می‌توانند به شما کمک کنند تا عملکرد سیستم گیمینگ خود را بهبود بخشید.
امکانات خنک‌کننده پیشرفته: مادربردهای گیمینگ، معمولاً از امکانات خنک‌کننده پیشرفته‌ای پشتیبانی می‌کنند که می‌توانند از مادربرد در برابر گرمای بیش از حد محافظت کنند.
امکانات اتصال مدرن: مادربردهای گیمینگ، معمولاً از امکانات اتصال مدرنی مانند پورت‌های USB 3.2، پورت‌های Thunderbolt 4 و غیره پشتیبانی می‌کنند که می‌توانند به شما کمک کنند تا دستگاه‌های مختلف را به سیستم خود متصل کنید.

هرآنچه که درباره نکات خرید مادربرد گیمینگ یاد گرفتیم

مادربرد گیمینگ، قطعه‌ای ضروری برای سیستم‌های گیمینگ است که عملکرد کلی سیستم را بهبود می‌بخشد. مادربرد گیمینگ، ویژگی‌هایی دارد که آن را از مادربردهای معمولی متمایز می‌کند؛ از جمله سوکت پردازنده قدرتمندتر، پشتیبانی از حافظه رم سریع‌تر، پشتیبانی از کارت گرافیک قدرتمندتر، پشتیبانی از فناوری‌های اورکلاکینگ و غیره.

در هنگام خرید مادربرد گیمینگ، باید به عوامل مختلفی توجه داشته باشید. مهم‌ترین عوامل عبارتند از:

نوع سوکت پردازنده و چیپست
فرم فاکتور مادربرد
تعداد اسلات‌های رم
تعداد و نوع اسلات‌های کارت گرافیک
پورت‌های توسعه مادربرد PCIe
قابلیت اورکلاک کردن

برای گیمرهایی که به دنبال اورکلاک کردن هستند، باید از مادربردی استفاده کنند که از چیپست Z پشتیبانی کند. چیپست Z، قابلیت‌های اورکلاک کردن بیشتری نسبت به چیپست H دارد.

در هنگام خرید مادربرد گیمینگ، توصیه‌های زیر را نیز در نظر داشته باشید:

اگر قصد دارید از پردازنده‌های نسل 12 اینتل یا پردازنده‌های Ryzen 7000 AMD استفاده کنید، حتماً مادربردی را انتخاب کنید که از سوکت پردازنده مناسب پشتیبانی کند.
اگر قصد دارید از کارت گرافیک‌های جدید با رابط PCIe 5.0 استفاده کنید، حتماً مادربردی را انتخاب کنید که از این رابط پشتیبانی کند.
اگر قصد دارید از حافظه رم DDR5 استفاده کنید، حتماً مادربردی را انتخاب کنید که از این نوع حافظه پشتیبانی کند.