مدتی قبل ما به یک نرم‌افزار حرفه‌ای برای لپ تاپ ایسوس خود نیاز داشتیم تا بتوانیم ویدیوهای مختلف را با آن ویرایش کنیم. برای دانلود این برنامه به سایت‌های خارجی رفتیم و متوجه شدیم که در صورت استفاده از آن، باید به دلار پول پرداخت کنیم. این هزینه برای ما بسیار زیاد بود و نمی‌توانستیم چنین پولی بدهیم؛ اما یکی از دوستان به ما پیشنهاد داد که از نسخه کرکی برنامه استفاده کنیم تا نیاز به پرداخت هزینه نباشد.
این راهکار به درد خورد و دیگر مشکلی وجود نداشت؛ ولی از آنجا به بعد برای من سوال بود که کرک دقیقاً چیست؟ نکات کوچکی از آن را می‌دانستم، اما دوست داشتم که اطلاعات بیشتری در مورد آن داشته باشم. در این مطلب از ایسوس ایران قصد داریم در مورد کرک صحبت کنیم و معنای آن را به زبان ساده توضیح دهیم.
کرک نرم افزار چیست؟
همانطور که می‌دانید، برای استفاده از نرم‌افزارهای حرفه‌ای نیاز داریم که هزینه‌ای پرداخت کنیم. اگر به طور ساده بخواهیم توضیح دهیم، کرک، شکستن قفل نرم‌افزار و دسترسی رایگان به ویژگی‌های پولی آن است. مردم از کرک نرم‌افزار برای دور زدن اقداماتی که برای جلوگیری از کپی و توزیع غیرمجاز آن در نظر گرفته شده، استفاده می‌کنند. این عمل می‌تواند شامل اصلاح یا اضافه کردن کد نرم‌افزاری برای دور زدن محدودیت‌های مجوز، کلیدهای رمزگذاری و سایر مکانیسم‌های حفاظت از حق کپی‌رایت باشد. کسانی که این کار را روی برنامه‌ها انجام می‌دهند نیز کرکر نامیده می‌شوند. تنها هدف آنها این است که نرم افزار را به صورت رایگان برای استفاده شخصی یا کپی و توزیع بدون مجوز در دسترس عموم بگذارند.
تاریخچه کرک نرم افزار
در دهه 1950، هیچ حق چاپی وجود نداشت، زیرا نرم‌افزار برای مالکیت معنوی به رسمیت شناخته نمی‌شد. پس از گذشت یک دهه، کشور ایالات متحده آمریکا، شروع به صدور حکم حق ثبت اختراع برای توسعه‌دهندگان نرم‌افزارهای مختلف کرد و مجوزهای کپی رایت صادر شدند. از آن موقع تاکنون، مردم نرم‌افزار را به عنوان طلای جدید تصور می‌کردند و راه‌اندازی رایانه‌های شخصی در دهه 1970، این وضعیت را تشدید کرد.
تا سال 1977، اداره کپی رایت ایالات متحده بیش از 1200 برنامه کامپیوتری را به ثبت رسانده بود. شرکت‌های نرم‌افزاری شروع به استفاده از DRM (مدیریت حقوق دیجیتال) و قفل در محصولات خود کردند. اولین کرکرها، کامپیوتر گیکز (خرخون‌های کامپیوتر) نامیده می‌شدند. آنها حاضر نبودند برای نرم‌افزاری که زمانی به صورت رایگان از آن استفاده می‌کردند پول بپردازند و به این صورت، راه‌هایی برای دور زدن قفل و محدودیت‌ها ساختند.
اوایل دهه 2000، رونق تولید نرم‌افزار را به همراه داشتیم و با ظهور شبکه‌های انتقال فایل P2P (همتا به همتا)، توزیع نرم‌افزارهای کرک شده به ارتفاعات خیره‌کننده‌ای در مقایسه با قرن قبل رسید. این اتفاق باعث رقابت بین کرکرها و صنعت نرم‌افزار شد؛ یک گروه به دنبال راه‌های جدیدی برای جلوگیری از نقض حق کپی رایت خود بودند در حالی که گروه دیگر راه‌های جدیدی برای عبور از این محدودیت‌ها ابداع کردند.
انواع کرک نرم افزار کدامند؟
کرکرها روش‌های مختلفی برای دور زدن قفل برنامه و اقدامات حفاظتی داشتند. انواع راه‌های مختلف در کرک نرم‌افزار به شرح زیر است:
- کیجن کرکینگ (Keygen Cracking)
- پچ کرکینگ (Patch Cracking)
- کرک مبتنی بر سرور
- کرک مهندسی معکوس
مواردی که بالا به آنها اشاره شد، تمام راه‌هایی هستند که کرکرها برای دور زدن محدودیت برنامه‌ها به کار می‌برند. اگر دوست دارید که هر کدام از این روش‌ها را بهتر بشناسید، در ادامه برای هر کدام توضیحاتی ارائه دادیم.
کیجن کرکینگ (Keygen Cracking)
کرک کیجن شامل استفاده از یک برنامه برای تولید کلیدهای مجوز معتبر در نرم‌افزار است. این نوع برنامه که عموماً به عنوان keygen شناخته می‌شود، به تجزیه و تحلیل الگوریتمی از نرم‌افزارِ هدف می‌پردازد که برای تولید کلیدهای مجوز قانونی، از آن بهره می‌برد. کرکرها زمانی از کیجن استفاده می‌کنند که می‌خواهند الزامات فعال‌سازی نرم‌افزار را دور بزنند و به خدمات ممتازی که فقط به کاربران پرداخت‌کننده ارائه می‌شوند، دسترسی داشته باشند. برنامه کیجن معمولاً در نسخه کرک شده نرم‌افزار وجود دارد تا بتواند از آن در چندین رایانه استفاده کند. افرادی که از برنامه‌های کیجن بهره می‌برند، ممکن است با بدافزاری به نام HackTool:Win32/Keygen مواجه شوند.
پچ کرکینگ (Patch Cracking)
با این روش، کرکرها کد نرم‌افزار را تجزیه و تحلیل می‌کنند و برنامه‌ای به نام Patch می‌سازند که کد را تغییر می‌دهد. ابتدا، کرکرها کد را تجزیه و تحلیل کرده و الگوریتم‌های مسئول اجرای اقدامات حفاظتی نرم‌افزار را می‌شناسند. سپس، کرکر به اصلاح کد می‌پردازد و این اقدامات، سیستم‌های حفاظتی را به طور کامل از کار می‌اندازد. پس از این کار، کرکرها پچ را ایجاد خواهند کرد.
کرک مبتنی بر سرور
در این روش، کرکرها گروهی از سرورها را راه‌اندازی می‌کنند تا اقدامات حفاظتی نرم‌افزار را دور بزنند. در این سرورها، نرم‌افزار کرک شده‌ای برای دانلود قرار دارد. این کار برای دور زدن اقدامات امنیتی استفاده شده که توسط توسعه‌دهندگان نرم‌افزار پیکربندی می‌شود. کرکرها این کار را با استفاده از یک مولد کلید برای تولید مجوز نرم‌افزار، تغییر مستقیم کد یا بهبود نسخه کرک شده برنامه انجام می‌دهند. هنگامی که این پروسه تکمیل شد، این افراد معمولاً یک لینک دانلود برای دسترسی به نرم‌افزار را از طریق یک پلتفرم مبتنی بر وب ارائه خواهند کرد.
کرک مهندسی معکوس
در روش مهندسی معکوس، کد نرم‌افزار برای آسیب پذیریهای احتمالی تجزیه و تحلیل می‌شود. این حفره‌ها توسط کرکر مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند. این روش، کد منبع یک برنامه را بازسازی می‌کند تا مطابق میل کرکر، عملکرد خوبی داشته باشد. این روش شامل جداسازی کد منبع، الگوریتم نرم‌افزار و ساختارهای داده است.
کرک مهندسی معکوس می‌تواند برای اشکال‌زدایی نیز استفاده شود. در این روش در حالی که کرکرها امکان دارد مجبور به رفع خطاهای برنامه باشند و این هدف نهایی آنها نیست. اولین گام در شکستن مهندسی معکوس، جمع آوری داده‌ها خواهد بود. اطلاعات نرم‌افزار مورد نظر به صورت آنلاین از منابع مختلف و حتی از طریق سازنده به دست می‌آید. مرحله بعدی، جداسازی و مطالعه برنامه است. کرکرها، الگوریتم‌ها، ساختارها و جریان داده‌ها را تجزیه و آنها را برای باگ‌ها و خطاها تحلیل می‌کنند.
عواقب ناشی از استفاده نرم افزارهای کرک شده
در ایالات متحده، استفاده از نرم‌افزارهای کرک شده غیرقانونی است؛ زیرا قانون کپی رایت برنامه را نقض می‌کند. متخلفان ممکن است مجبور شوند تا 150000 دلار جریمه بپردازند و پنج سال را در زندان بگذرانند. در ادامه به دلایل دیگری اشاره کرده‌ایم که نباید از نرم افزارهای کرک شده استفاده کنید.
بدافزار و خطرات امنیتی
هنگامی که نرم‌افزار از هم جدا و کد آن اصلاح شود، می‌تواند در برابر بدافزارها و بسیاری از تهدیدات امنیتی دیگر آسیب پذیر شود. کرکرها حتی ممکن است خودشان یک بدافزار در برنامه بگذارند. در صورت دانلود یک نرم‌افزاری که کرک شده، این عوامل می‌توانند از برنامه‌های مخرب مختلفی برای سرقت اطلاعات مالی حساس شما از رایانه‌ای که دارید استفاده کنند.
بدون پشتیبانی فنی و به‌روزرسانی
نرم‌افزارهای کرک شده به طور مرتب به‌روز نمی‌شوند و در معرض تهدیدات امنیتی قرار می‌گیرند. علاوه بر این، نسخه کرک شده منسوخ خواهد شد؛ زیرا شرکت سازنده برنامه را بهبود می‌بخشد و عملکردهای مختلفی را اضافه می‌کند. اگر از نسخه کرک شده هر برنامه رایانه‌ای بهره می‌برید و باگ‌هایی در آن وجود دارد، شما مجبور می‌شوید که خودتان برای برطرف کردن آن اقدام کنید.
از دست دادن درآمد برای شرکت‌های سازنده نرم افزار
هر چقدر که شما بیشتر از نرم‌افزارهای کرک شده استفاده کنید، به افرادی که برنامه‌های رایانه‌ای قانونی ایجاد شده را نابود خواهند کرد، پاداش بیشتری می‌دهید. نرم‌افزارهای کرک شده منجر به از دست دادن درآمد برای توسعه دهندگان می‌شوند و سرمایه‌گذاری در این صنعت ممکن است به تدریج کاهش یابد.
جمع بندی
در این مطلب، عمل کرک را برای شما معرفی کردیم و اطلاعات کاملی از انواع و تاریخچه آن ارائه دادیم. همانطور که گفته شد، استفاده از نرم‌افزارهای کرک شده عواقب شدیدی در کشورهای اروپایی و آمریکایی دارد. بسیاری از کرکرها بدافزارهای مختلف را با هدف جمع‌آوری اطلاعات حساس از کاربران عرضه می‌کنند. برای دیدن بقیه ی آموزش ها و ترفندهای نرم افزاری روی لینک کلیک کنید.
