اخیراً یکی از مشتریان قدیمی ما به سرویس تعمیرات ایسوس مراجعه کرد. او میگفت که لپ تاپش همچون گذشته کارایی ندارد و در اجرای برنامههای حرفهای مانند فتوشاپ با مشکل مواجه شده است. وقتی لپتاپ را بررسی کردیم، متوجه شدیم که مشکل از کارت گرافیک بود. لپتاپ برای اجرای برنامههای گرافیکی سنگین مانند فتوشاپ به یک کارت گرافیک قدرتمند نیاز داشت و کارت کنونی دیگر پاسخگو نبود. به مشتری اطلاع دادیم که باید کارت گرافیک جدید تهیه کند. او پیدا کردن مدل کارت گرافیک لپ تاپ را نمیدانست و همین مسئله باعث شد تا برنامههایی که قویتر از کارت گرافیک لپ تاپش است را نصب و استفاده کند.
شروع به جستجو برای یافتن بهترین کارت گرافیک متناسب با نیازهای مشتری کردیم. پس از مقایسههای فراوان، کارت گرافیک مناسبی را پیدا کردیم که نه تنها با لپتاپ سازگار بود، بلکه قابلیتهای گرافیکی آن را به شکل چشمگیری ارتقا داد. نصب کارت گرافیک جدید تنها چند ساعت زمان برد که در نتیجه آن مشتری قادر بود بدون هیچ مشکلی با سرعت بالا روی پروژههای گرافیکی کار کند. این تجربه برای ما بسیار ارزشمند بود و تصمیم گرفتیم که در یک محتوای کامل روشهای فهمیدن مدل کارت گرافیک را به شما آموزش دهیم.
کارت گرافیک چیست و فهمیدن مدل آن چه اهمیتی دارد؟
کارت گرافیک (GPU) یکی از قطعات کلیدی رایانه است که وظیفه نمایش تصاویر، ویدیوها و اجرای بازیها را بر عهده دارد. تقریباً تمامی لپ تاپهای جدید دارای GPU هستند که این قطعه یا بر روی مادربرد (یکپارچه) ساخته شده و یا به صورت یک کارت جداگانه (اختصاصی) تهیه میشود، البته داشتن هر دو نیز امکانپذیر است.
GPUهای یکپارچه معمولاً برای کارهای روزمره مانند تماشای فیلم یا کار با برنامه های ساده کفایت میکند، اما برای بازیهای سنگین و یا اجرای برنامههای گرافیکی پیچیده، یک GPU اختصاصی قدرتمندتر نیاز است. پس برای آن که بدانید چه برنامههایی را میتوانید بر روی سیستم خود نصب کنید و تا چه حد از سیستم کار بکشید، به فهمیدن مدل کارت گرافیک نیاز دارید.
چگونه مدل کارت گرافیک لپ تاپ را بفهمیم
روشهای مختلفی برای آن که مدل کارت گرافیک لپ تاپ را بفهمیم وجود دارد. در ادامه به برخی از این روشها اشاره میکنیم که هرکدام اطلاعاتی در مورد نوع کارت گرافیک و مدل آن، میزان استفاده و سلامت و… در اختیار ما قرار میدهند.
استفاده از Task Manager
یکی از روشهایی که چگونه کارت گرافیک لپ تاپ را بفهمیم، استفاده از Task Manager در خود ویندوز است. این کار بسیار ساده است و با انجام مراحلی که در ادامه برایتان شرح میدهیم، اطلاعات دقیقی در مورد مدل کارت گرافیک کسب میکنید.
- باز کردن Task Manager
برای این امر دو روش وجود دارد. در یک روش میتوانید روی نوار وظیفه (Taskbar) در پایین صفحه خود کلیک راست و سپس Task Manager را انتخاب کنید. در روش دوم میتوانید کلیدهای Ctrl+Shift+Esc را با هم فشار دهید تا Task Manager باز شود.
- مشاهده اطلاعات GPU
پس از آن در پنجرهای که پیش روی شما قرار میگیرد، به تب Performance بروید. اگر تبها را ندیدید، روی More details کلیک کنید. حال در سمت چپ، GPU 0 را انتخاب کنید. اینجاست که پاسخ سوال مدل کارت گرافیک لپ تاپ چیست را دریافت خواهید کرد و میتوانید اطلاعاتی مانند نام سازنده و مدل GPU را ببینید.
البته اطلاعات این بخش تنها به مشاهده کارت گرافیک محدود نمیشود، بلکه امکان تنظیم و تعیین دسترسیهای مختلف وجود دارد. به عنوان مثال اگر چندین GPU دارید، میتوانید در تنظیمات انتخاب کنید که هرکدام در چه زمانی استفاده شوند.
استفاده از System Information
یکی دیگر از روشها در پاسخ به این سوال که چگونه بفهمیم کارت گرافیک لپ تاپ نصب شده، استفاده از system information است. برای این کار طبق مراحل زیر پیش روید.
- دکمه Start ویندوز را بزنید، قطعاً میدانید که این دکمه در گوشه پایین سمت چپ صفحه قرار دارد.
- عبارت ‘msinfo’ را جستجو کنید و منتظر بمانید تا نتایج جستجو ظاهر شوند.
- در ادامه مرحله قبل روی ‘System Information’ کلیک کنید تا پنجره اطلاعات سیستم باز شود.
- حال به بخش ‘Components > Display’ بروید. در این قسمت، میتوانید اطلاعات مربوط به کارت گرافیک خود نظیر مدل و میزان مصرف و سلامت آن را ببینید. اگر چند کارت گرافیک دارید، همه آنها در این بخش برایتان لیست میشوند.
استفاده از PowerShell
اگر این موضوع که چگونه بفهمیم کارت گرافیک لپ تاپ سالم است، برایتان تبدیل به یک دغدغه شده، میتوانید از powershell کمک بگیرید. این ابزار قدرتمند اطلاعات دقیقتری درباره کارت گرافیک در اختیارتان قرار میدهد. برای این کار طبق مراحل زیر پیش روید:
- ابتدا باید به منوی Start بروید.
- در قسمت جستجوی منوی Start، کلمه ‘PowerShell’ را تایپ کنید.
- پس از قرار گرفتن در محیط PowerShell، دستور Get-CimInstance win32_VideoController را وارد کنید. این دستور اجازه فهمیدن مدل کارت گرافیک و دیگر اطلاعات مربوط به آن مانند نام سازنده، مدل و حتی جزئیات فنی مانند مقدار حافظه گرافیکی را برایتان فراهم میکند.
استفاده از DxDiag
دیگر راهکار برای پیدا کردن مدل کارت گرافیک لپ تاپ، استفاده از ابزار تشخیصی DirectX، معروف به DxDiag است. این ابزار که در ویندوزهای قدیمیتر مانند ویندوز 7 بسیار کاربردی بودند، همچنان در ویندوز 10 و 11 هم قابل استفاده است. برای دسترسی به DxDiag، طبق مراحل زیر پیش بروید:
- کلیدهای Windows+R را همزمان فشار دهید تا پنجره Run باز شود.
- ‘dxdiag’ را تایپ کرده و Enter را بزنید تا ابزار تشخیصی DirectX اجرا شود.
- هنگامی که DxDiag باز شد، روی ‘Display’ کلیک کنید. در این بخش، امکان مشاهده نام و مدل کارت گرافیکی وجود دارد. علاوه بر این، اطلاعات دیگری مانند مقدار حافظه ویدیویی (VRAM) نیز در این بخش قابل مشاهده است.
استفاده از Device Manager
یکی از روشها برای آن که چگونه مدل کارت گرافیک لپ تاپ را بفهمیم و یا حتی از دیگر قطعات سخت افزاری مطلع شویم، استفاده از ابزار مدیریت یا همان Device Manager است. این ابزار به شما اجازه میدهد تا به راحتی اطلاعات مربوط به سختافزار نصب شده بر روی سیستم را مشاهده کنید. برای استفاده از این روش مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:
- در ابتدا روی دکمه استارت ویندوز کلیک و عبارت ‘Device Manager’ را جستجو کنید. اگر میخواهید سریعتر این کار را انجام دهید میتوانید از راهکار میانبر، یعنی فشار دادن کلیدهای ترکیبی Windows + X، استفاده کنید.
- در پنجره پیش رو، روی گزینه ‘Display Adapters’ کلیک کنید.
- حال لیست کارتهای گرافیک نصب شده روی سیستم نمایش داده میشوند که برای دیدن جزئیات بیشتر روی هر کارت کلیک راست کرده و ‘Properties’ را انتخاب کنید. در این صورت اطلاعات دقیقی از کارت گرافیک را میبینید.
بررسی با ابزار شخص ثالث (Third-Party Tools)
برای پیدا کردن مدل کارت گرافیک لپ تاپ خود در ویندوز، علاوه بر ابزارهای داخلی سیستم که در بالا به آنها اشاره کردیم، میتوانید از نرمافزارهای شخص ثالث مانند HWiNFO64 هم استفاده کنید. این نرمافزارها نسبت به ابزارهای پیشفرض در کامپیوتر اغلب اطلاعات دقیقتری ارائه میدهند و میتوانند جزئیاتی مانند دما، ساعت و سایر مشخصات فنی را در لحظه به نمایش بگذارند.
HWiNFO64 یکی از نرمافزارهای بسیار محبوب است. هنگامی که HWiNFO را اجرا میکنید، دو حالت نمایش برایتان وجود خواهد داشت: در حالت اول که حالت خلاصه و ‘Summary-only’ نام دارد، یک صفحه با تمام مشخصات سختافزاری نمایش داده میشود که در آن اطلاعات کارت گرافیک در گوشه بالا سمت راست قرار گرفته است.
اما اگر حالت ‘Sensors-only’ را انتخاب کنید، پنجرهای باز میشود که از طریق آن میتوانید به بخش Video Adapter بروید و اطلاعات کاملی در مورد GPU مانند نام و مدل کسب کنید.
جمعبندی
فهمیدن مدل کارت گرافیک نه تنها برای حل مشکلات فنی، بلکه برای ارزیابی قدرت و کارایی دستگاه به منظور نصب و اجرای برنامههای مختلف اهمیت بالایی دارد. روشهای متفاوتی برای دستیابی به این اطلاعات وجود دارد که شامل استفاده از بخشهای خود ویندوز یا استفاده از نرم افزارهای جانبی میشوند. همچنین پیدا کردن مدل کارت گرافیک لپ تاپ برای خرید و انتخاب این دستگاه نیز مهم است، چرا که کارت گرافیک به عنوان یکی از اصلیترین و گرانترین اجزای کامپیوتر شناخته میشود. در این راستا بهترین و سریعترین راهها برای دستیابی به این اطلاعات یا حتی آگاهی از دیگر بخشهای سخت افزاری لپ تاپ را به شما آموزش دادیم.
سوالات متداول
- چگونه میتوان مدل کارت گرافیک لپتاپ را فهمید؟
برای فهمیدن مدل کارت گرافیک میتوان از ابزارهای تشخیص همچون HWiNFO64 و یا خود سیستم و از بخشهای task manager، system information و بسیاری راههای دیگر استفاده کرد.
- کارت گرافیک چیست؟
کارت گرافیک جزو قطعات کلیدی رایانه است که وظیفه نمایش تصاویر، ویدیو و اجرای بازیها را بر عهده میگیرد.
- انواع کارت گرافیک کدام است؟
بسته به نوع سیستم، یک کارت گرافیک بر روی مادربرد قرار دارد که با نوع یکپارچه معرفی میشود؛ اما به صورت جدا نیز میتوان کارت را خریداری و از هر دو بر روی یک سیستم استفاده کرد.